DIAGNOSTIKIMI I HERSHEM MUND TA SHEROJE PLOTESISHT KANCERIN REKTAL
Kanceri kolorektal, i cili është bërë kanceri i dytë më i zakonshëm në Turqi, dhe i treti i radhitur më të zakonshmi në botën pasi stili i jetës së njerëzve u bë më modern. Diagnostikimi i hershëm shpëton jetë; Kur sëmundja zbulohet që është në fazën e parë dhe trajtohet menjëherë me kirurgji është e mundur që norma e shërimit të arrijë 100%.
Kanceri, makthi i kohëve moderne po bëhet gjithnjë e më i zakonshëm për shkak të dietave jo të shëndetshme, mungesës së aktiviteteve, obezitetit, keq-ushqyrja dhe stresi. Disa lloje të kancerit kanë tërhequr vëmendjen me shpejtësinë e rritjes dhe përqindjen e përhapjes së tyre. Kanceri rektal është gjithashtu një nga këto sëmundje! Seksioni më i ulët i zorrëve të trasha, prej të cilave gjatësia është 12 deri në 16 cm quhet rektum dhe tumoreve malinje që vijnë nga kjo zone iu referohen kolektivisht si kanceri i zorrës së trashë. Kanceri Rektal është lloji i tretë më i zakonshëm i kancerit në botë. Duke qenë një nëntip i kancerit kolorektal, shkalla e incidencës të së cilit është rritur me shpejtësi vitet e fundit në Turqi është bërë grupi i dytë më i zakonshëm i kancerit në vend, kanceri i zorrës së trashë është pak më i rrezikshëm se tumoret e zorrëve të tjera. Profesor Bilgi Baca, shefi i Departamentit të Kirurgjisë së Përgjithshme të Spitalit Universitar ACIBADEM Atakent thotë se dietat jo të shëndetshme dhe faktorët mjedisor janë ndër kriteret primare të rrezikut për kancerin e zorrës së trashë dhuke shtuar gjithashtu se konsumimi i tepruar i mishit, sasia e lartë e ushqimeve yndyrore në dieta dhe konsumimi i pamjaftueshëm i frutave, perimeve dhe fibrave i hapin rrugën kancerit të zorrës së trashë. Zhvillimi i kancerit rektal mund të jetë gjithashtu për shkak të faktorëve gjenetike, sëmundjeve të tilla si ulcera dhe kanceret e tjera.
HEMORROIDET MUND TE FSHEHIN SEMUNDJEN
Një disavantazh në kancerin e zorrës së trashë është fakti se hemorroidet mund ta fshehin sëmundjen. Kjo është për shkak se simptoma e gjakut në tualet, e cila është një nga indikacionet më të rëndësishme të kancerit mendohet të jetë për shkak të hemorroideve dhe si rezultat njerëzit kanë tendencë të jenë plotësisht të pavetëdijshëm se ndryshimet në defekim janë shenjat e një sëmundje që mund të shkaktojë vdekje. Profesor Baca thotë, “Simptomat e kancerit kolorektal ndryshojnë në përputhje me vendndodhjen e sëmundjes. Simptomat kryesore përfshijnë defekimin katër ose pesë herë në ditë kur personi zakonisht defekon vetëm një herë në ditë, kohë e gjatë e shpenzuar gjatë defekimit, ndjenja që vazhdimisht ka nevojë për defekim ose ndjenjën e nevojës për defekim përsëri menjëherë pas defekimit dhe gjakderdhjes. Njerëzit të cilët kanë ndonjë nga këto simptoma duhet absolutisht të shqyrtohen nga një kirurg i përgjithshëm dhe ti nënshtrohen kolonoskopisë nëse janë mbi moshën 50 vjeç. Meqenëse të gjitha këto simptoma mund të mendohet të jenë për shkak të hemorroideve, sëmundja e hemorroideve tenton të fshehë kancerin e zorrës së trashë”.
Si mungesa e vetëdijes në publik dhe fakti që pacientët janë të zënë ngushtë për të treguar simptomat e tyre tek mjeku në përgjithësi bëjnë që sëmundja të diagnostikohet me vonesë. Profesor Baca thotë se rreth 70 – 80% e pacientëve konsultohen me një kirurg të përgjithshëm nëse sëmundja është në fazën dyte ose trete , faza në të cilat gjithashtu përfshihen muret e zorrës së trashë dhe dyshohet të jenë formuar nyje limfatike.
KOLONOSKOPIA ESHTE E DOMOSDOSHME PER TE GJITHE PACIENTET MBI MOSHEN 50 VJEC!
Kanceri rektal shfaqet më shpesh tek njerëzit mbi 50 vjeç. Profesor Baca thekson se njerëzit mbi moshën 50 vjeç duhet t’i nënshtrohen kolonoskopisë pavarësisht nëse ata kanë ndonjë simptomë apo jo dhe thotë: “Nëse nuk ka gjetje të dyshimta dhe një histori familjare që përfshin sëmundjen, mjafton që njerëzit ti nënshtrohen kolonoskopisë çdo 10 vjet. Nëse gjendet një formacion i tillë si polip, kolonoskopia duhet të kryhet pesë vjet pas politektomisë dhe nëse gjetjet tregojnë kancer duhet të kryhet një vit pas operacionit. Për më tepër, nëse ekziston dikush me kancer kolorektal në historinë e familjes së pacientit, pacienti duhet të fillojë 10 vjet para se të arrijë moshën në të cilën të afërmit të tij i është shfaqur sëmundja “.
DIAGNOSTIKIMI I HERSHEM ESHTE SHUME I RENDESISHEM
Diagnoza e hershme ka rëndësi jetike në kancerin e zorrës së trashë. Kur evidentohet sëmundja në fazën e hershme e cila është faza e pare, shkalla e mbijetesës pesë-vjeçare mund të arrijë 100%. Shkalla e suksesit është 60 – 80% në fazën e dyte, dhe 50 – 60% në fazën 3 e tretë dhe rreth 20% në fazën katërt. Ashtu si në të gjitha llojet e tjera të kancerit, trajtimi i kancerit të rektumit planifikohet në përputhje me fazën klinike të zbuluar.
TRAJTIMI ME IDEAL NE FAZEN E PARE ESHTE KIRURGJIA!
Profesor Bilgi Baca thekson se trajtimi më i mirë në kancerin e zorrës së katërt të fazës 1 është operacioni dhe thekson se pavarësisht se mund të aplikohen metoda të caktuara minimale invazive, shkalla e rrezikut për metastazë limfatike është rreth 20%, madje edhe në tumoret e fazës së parë. Profesor Baca thotë se trajtimi më ideal në fazën I është operacioni. Ne përgjithësisht kemi rekomanduar kirurgji edhe për fazën II . Megjithatë kanceri i zorrës së trashë ndryshon nga kanceri i zorrës së trashë në atë që është më i rrezikshëm dhe pasi që kanceri i fazës II dhe III përfshin krejtësisht murin e zorrëve, është e nevojshme të zbatohet kimioterapia me afat të shkurtër (një javë) ose me afat të gjatë (pesë javë) dhe radioterapia para operacionit. Trajtimi ynëe përfshin kryerjen e kimioterapisë së bashku me radioterapinë afatgjatë. Pastaj ne presim dy muaj para kryerjes së operacionit. Ne kemi pacientë për të cilët kemi aplikuar radioterapi afatshkurtër. Gjatë periudhës së pritjes para operacionit, tumoret vazhdojnë të t’kurren.
FAZAT E KANCERIT REKTAL
Faza I: Tumori është i pranishëm vetëm në shtresën e brendshme të rektumit dhe nuk ka nyje limfatike të dukshme.
Faza II : Është e mundur që tumori të përfshijë të gjithë murin, por ende nuk ka nyje limfatike të dukshme.
Faza III: Tumori përfshin murin dhe ka nyje limfatike të dyshimta.
Faza IV: Tumori ka metastazuar në organe të tjera, kryesisht në mëlçi dhe në mushkëri ose është përhapur brenda barkut.
METODAT E REJA TË TRAJTIMIT RRISIN SHPRESEN
Progresi i rëndësishëm në trajtimin e sëmundjes nëpërmjet zhvillimit të shpejtë të teknologjisë dhe rritjes së përvojës së mjekëve është shumë premtues. Tani operacionet mund të kryhen me metodën e kirurgjisë laparoskopike ose me fjalë të tjera “kirurgjisë së mbyllur”, si dhe ndihmën e kirurgjisë robotike. Profesor Bilgi Baca thotë se metoda laparoskopike ka një rol të rëndësishëm në kirurgjinë e zorrës së trashë dhe se i ofron pacientëve shumë avantazhe krahasuar me kirurgjinë e hapur. Për shembull pacientët të cilët i nënshtrohen kirurgjisë laparoskopike mund të ngrihen në këmbë dhe të kthehen në punë vetëm brenda disa ditësh për shkak të dhimbjes së pakët, humbjes më të vogël të gjakut dhe prerjeve më të vogla; Kirurgjia laparoskopike gjithashtu redukton periudhën e shtrimit në spital dhe minimizon rrezikun e infeksioneve të plagëve, hernies incisionale dhe kirurgjive të barkut. Profesor Baca thotë se tani mund të kryejnë operacione laparoskopike përmes robotit dhe thekson se përdorimi i robotit varet tërësisht nga kushtet e spitalit dhe nga përvoja e kirurgut dhe se kirurgjia robotike është e dobishme për pacientin dhe kirurgun.
DUKSHMERIA E LARTË NË ZONAT E ME TE NGUSHTA
Metodat robotike janë veçanërisht të rëndësishme në kirurgjinë rektale. Ata ofrojnë vleresim të lartë dhe afërsi më të medha në zona të ngushta dhe bëjnë të mundur që edhe detajet më të vogla dhe të shihen lehtësisht. Profesor Bilgi Baca thotë se është e nevojshme të shmanget dëmtimi i indeve përreth duke punuar në zona të ngushta dhe thotë: “Ne duhet të mbrojmë nervat që mbështesin funksionet urinare dhe seksuale të pacientit. Meqenëse laparoskopia ofron imazhe më të mëdha, kjo procedure bëhet më e lehtë me kirurgji robotike për të mbrojtur këto nerva. Kirurgjia robotike siguron një aftësi më të lartë të lëvizjes sesa kirurgjia konvencionale laparoskopike. Ofron imazhe 3D të kualitetit më të lartë me më shumë detaje, eliminon problemin dridhjes së duarve dhe mund të kryejë veprime që nuk mund të bëhen me dorë. Për shembull, robotët kanë aftësi të lëvizjes me kënde deri në 540 gradë. Ata i ofrojnë pacientit dhe kirurgut avantazhe shumë të rëndësishme “.
