LOTET E MENISKUT MUND TE SHFAQEN NE CDO MOSHE
MOS U SURPRIZONI, ATO MUND TE SHFAQEN EDHE TEK FEMIJET! KJO SEMUNDJE E CILA SHFAQEJ ZAKONISHT TEK TE RRITURIT, MUND TE SHFAQET EDHE TEK FEMIJET PAS MOSHES 10 VJECARE.
Lotët e meniskit, të cilat të gjithë ne i kemi quajtur “sëmundje atleti” për shumë vite janë keqkuptuar nga shumë njerëz. Ndërsa shumica e njerëzve mendojnë se menisku është një sëmundje që zhvillohet në disa njerëz, në të vërtetë është një lot që shfaqet në strukturën e quajtur menisk. Prof.Dr. Özgür Çetik, ortoped dhe traumatolog në Spitalin ACIBADEM Bakırköy deklaron se menisku është një copë kartilazhi në formën e kërthizës, e cila shfaqet në secilën pjesë të gjurit dhe thotë: “ Cdo person ka dy meniskus në gjunjët e tij, një në pjesen e brendshme dhe një në pjesën e jashtme të tij. Eshtë e mundur që lotët e meniskut të shfaqen për arsye të ndryshme. Loti në këtë kërc shoqërohet me shumë probleme. Në vitet e fundit, numri i rasteve të meniskut ka filluar të rritet edhe tek fëmijët. Publiku në përgjithësi njeh lotin e meniskut si një problem që shfaqet tek atletët, sepse ata që shfaqen në media me këtë gjendje janë gjithmonë atletë “.
Menisku formohet që në barkun e nënës
Lotët e meniskut mund të shfaqen tek çdo njeri, veçanërisht tek një amvise. Megjithatë, ndërsa gjithnjë e më shumë anëtarë të publikut përfshihen në sport, lotët e meniskit janë bërë dukuri të zakonshme edhe tek fëmijët mbi moshën 10 vjeçare.
Menisku nuk mund të trajtohet shumë lehtë duke vrapuar në të njëjtin drejtim. Sidoqoftë, kur gjuri është i shtrembëruar ose kur ekziston dislokimi i kupës së gjurit për shkak të lëvizjeve të tilla si kthesa të papritura gjatë ecjes, është shumë e mundur që meniskusi të gërryhet.
SI MUND TE TRAJTOHET MENISKU?
Lotët e meniskut tek fëmijët ndodhin në dy forma. E para ndodh kur menisku zhvillon një formë anormale, ndërsa fëmija është ende në mitër. Menisku i tillë është anormal të cilëve u referohemi si “diskide menisku” të cilat janë në formën e disqeve në vend të formës gjysmëhëne. Është e mundur që meninisku në formë gjysëmhene t’i rezistojë lotëve ndërsa menisku në formë disku mund të gërryhet lehtë. Në rastet kur menisku nuk merr fromën e gjysmëhënës në barkun e nënës dhe mbetet si një mensik diskoid është shumë e zakonshme që lotët të formohen në moshën pesë ose gjashtë vjeç. Megjithëse mundësia e gërryerjes është e lartë për shkak të strukturës anormale, ka raste të rralla tek të cilat nuk shfaqet loti në menisk edhe kur ata rriten. Ushtrimet e sugjeruara kanë rëndësi kritike në parandalimin e lotëve në menisk në kushte normale.
Ndërgjegjësimi i familjeve po rritet
Lotët e meniskut shoqërohen me probleme të caktuara. Disa nga këto janë dhimbja në gjunjë, ngurtësia dhe bllokimi. Diagnostikimi mund të bëhet pasi fëmija të shqyrtohet fizikisht dhe zbatohen disa teknika imazherike. Prof.Çetik thekson se e gjithë gjendja i shpjegohet familjeve që në fillim, pasi ata kanë tendencë të kenë mendimin se lotët e meniskut ndodhin vetëm tek të rriturit ose atletët dhe thotë: “Në rastet e meniskit diskoid, ne u themi familjeve se menisku ka dështuar të marrë formën e tij normale dhe mund të gërryhet me traumat më të vogla. Nëse plaga krijohet dhe pacienti përjeton probleme për shkak të saj ai duhet të operohet. Sidoqoftë, nëse pacienti diagnostikohet me anë të MRI me menisk diskoid por për arsye të tjera nuk ka lot, trajtimi nuk është i nevojshëm. Kirurgjia nuk kryhet për shkak të formës së meniskut por për problemin që e shkakton atë”.
Metoda e trajtimit nuk varet nga mosha
Operacionet e Meniskut kryhen përmes metodës së kirurgjisë së mbyllur. Imazhet e meniskut prodhohen me ndihmën e kamerave të cilat futen në trup nëpërmjet dy pikave. Ndërhyrja përfshin vendosjen e meniskut në formën që duhej të kishte. Gjatë operacionit, lotët dhe menisku riparohen dhe marrin formën gjysmëhënë për të shmangur lotët që mund të krijohen në të ardhmen. Kjo eliminon problemet e pacientit. Lotët e meniskit tek fëmijët në moshë më të madhe se 10 vjeç, veçanërisht ata që ushtrojnë rregullisht quhen “lotët e meniskut të të rriturve”. Në raste të tilla lotët e meniskut të fëmijëve që janë 11 ose 12 vjeç trajtohen me të njëjtën metodë si ato të të rriturve.
Eshtë e rëndësishme që menisku të riparohet!
Menisku i cili nuk është vetëm një strukturë e rastësishme në nyjet e gjurit ka funksione të caktuara. Për shembull, ajo siguron që kërcet e kyçeve të gjunjëve të mbrohen. Nëse të gjithë lotët e meniskut hiqen nëpërmjet operacionit është e mundur që gërryerja e kyçeve të fillojë nga 5 deri në 10 vjeç. Prof.Çetik thotë se për shkak të kësaj dukurie, e cila është quajtur si “kalcifikim”, specialistët përpiqen të riparojnë lotët e meniskut sa më shumë që të jetë e mundur dhe thotë: “Meqenëse qarkullimi i gjakut është më i mirë tek fëmijët dhe të rinjtë kur krahasohet me ata më të vjetër, mundësia e riparimit për meniskin e tyre është shumë më e lartë pasi meniskusi të riparohet me qepje. Megjithatë, një riparim i tillë kërkon që pacientët të shmangin ngarkesat në pjesën e dëmtuar. Është e rëndësishme për pacientët e tillë të ecin me një shkop për një mesatare prej 1.5 muajsh, pa e detyruar gjurin të mbajë peshën e trupit. Është e mundur që pacientët të vazhdojnë të ushtrojnë pas kësaj periudhe. Pacientët mund të vazhdojnë ushtrimet 20 ditë pas këtij operacioni “.
ZVOGELONI RREZIQET
Parandalimi i lotit në menisk nuk është i mundur në çdo rast por rreziqet mund të reduktohen. Është e nevojshme për fëmijët që janë të përfshirë profesionalisht në sport të udhëhiqen nga trajnerët sepse trajnuesit e mirë janë në gjendje të drejtojnë fëmijët në ushtrime që sigurojnë mbrojtje nga lëndimet në vend që t’i udhëzojnë ata të fillojnë ushtrimet e drejtpërdrejta. Duke nënvizuar rëndësinë e mësimit të fëmijëve se si të mbrohen nga lëndimet, Prof. Özgür Çetik thotë: “Shmangia e lëndimeve është thelbësore për të vazhduar aktivitetet sportive për vite të tëra. Fëmijët që janë të disiplinuar në mbrojtjen e tyre janë në gjendje të shmangin dëmtimet. Megjithatë, nuk duhet harruar se edhe kjo nuk e zvogëlon rrezikun e lotëve deri në zero “.
